فری‌ پیک F Lite را منتشر کرد: رقیب متن‌ باز و اخلاقی برای Firefly ادوبی؟

دنیای خلاقیت دیجیتال با سرعتی بی‌سابقه در حال تغییر است و هوش مصنوعی مولد (Generative AI) در مرکز این تحول قرار دارد. ابزارهای تولید تصویر مبتنی بر هوش مصنوعی، مانند Midjourney، DALL-E و Adobe Firefly، قابلیت‌های شگفت‌انگیزی را در اختیار هنرمندان، طراحان و حتی کاربران عادی قرار داده‌اند. اما همگام با رشد انفجاری این ابزارها، بحث داغی نیز پیرامون منبع داده‌های آموزشی آن‌ها و رعایت حق نشر (Copyright) شکل گرفته است. در این فضای پرچالش، شرکت Freepik، که سال‌هاست یکی از منابع اصلی طراحان برای دانلود تصاویر استوک، وکتور و قالب‌های گرافیکی بوده است، گامی مهم برداشته و اولین مدل هوش مصنوعی تولید تصویر خود را با ادعایی کلیدی منتشر کرده است: F Lite، مدلی آموزش دیده بر روی داده‌های کاملاً قانونی و دارای مجوز تجاری.

 

اما هوش مصنوعی تصویر F Lite دقیقاً چیست؟ چه چیزی آن را از سایر مدل‌ها متمایز می‌کند؟ چرا ادعای آموزش بر روی داده‌های قانونی تا این حد اهمیت دارد؟ عملکرد آن در تولید تصویر چگونه است؟ و آیا F Lite می‌تواند به رقیبی جدی برای بازیگران بزرگ این عرصه، به خصوص Adobe Firefly، تبدیل شود؟

در این مقاله جامع و تحلیلی از های‌ورت (hiwert.com)، به بررسی کامل هوش مصنوعی تصویر F Lite می‌پردازیم. با استناد به گزارش‌های منتشر شده، ویژگی‌های کلیدی این مدل را می‌شکافیم، بر روی نقطه قوت اصلی آن یعنی منبع داده آموزشی تمرکز می‌کنیم، انواع مختلف مدل F Lite و عملکرد آن‌ها را بررسی می‌کنیم و نهایتاً جایگاه آن را در اکوسیستم رو به رشد ابزارهای AI خلاقیت و پتانسیل آن برای رقابت تحلیل خواهیم کرد. اگر شما یک طراح، هنرمند دیجیتال، یا علاقه‌مند به هوش مصنوعی و آینده خلاقیت هستید، این مقاله برای شما نوشته شده است تا با یکی از مهم‌ترین مدل‌های جدید در این عرصه آشنا شوید.

 

 

Freepik کیست؟ بازیگر مهم در بازار منابع گرافیکی آنلاین و رقیب دیرینه

 

برای درک اهمیت F Lite، ابتدا باید جایگاه Freepik را بشناسیم. Freepik یکی از بزرگترین و محبوب‌ترین پلتفرم‌های آنلاین در جهان برای دانلود منابع گرافیکی با کیفیت بالا است. این سایت مجموعه‌ای عظیم از تصاویر استوک، وکتورها، فایل‌های PSD، آیکون‌ها و قالب‌های طراحی را ارائه می‌دهد که توسط طراحان و کسب‌وکارها در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

Freepik در بازار منابع گرافیکی، یکی از رقبای اصلی شرکت‌هایی مانند Adobe Stock (بخشی از اکوسیستم ادوبی) و Shutterstock محسوب می‌شود. با ظهور هوش مصنوعی مولد و قابلیت تولید تصاویر از متن، این شرکت‌ها نیز به سرعت وارد عمل شده‌اند تا جایگاه خود را در این حوزه جدید تثبیت کنند. ادوبی با معرفی Firefly، که مستقیماً در نرم‌افزارهای محبوب Creative Cloud ادغام شده است، گام بزرگی در این زمینه برداشت. اکنون، Freepik با انتشار F Lite، به طور مستقیم به این عرصه وارد شده و به نظر می‌رسد رویای رقابت با ابزارهای مشابه، از جمله Firefly، را در سر دارد.

 

 

 

 

هوش مصنوعی تصویر F Lite چیست؟ مدلی "باز" با تمرکز بر منبع داده شفاف

 

F Lite اولین مدل هوش مصنوعی تولید تصویر است که به طور مستقیم توسط Freepik منتشر شده است. این مدل یک مدل "باز" (Open Model) محسوب می‌شود، به این معنی که کدهای پایه و وزن‌های آن برای دانلود و استفاده توسط توسعه‌دهندگان، محققان و کاربران در دسترس قرار گرفته است. این رویکرد "باز" در مقابل مدل‌های "بسته" یا Proprietary که فقط از طریق API یا پلتفرم خاصی قابل دسترسی هستند، قرار می‌گیرد و به جامعه امکان می‌دهد بر روی مدل نوآوری و توسعه انجام دهد.

 

F Lite یک مدل Diffusion (انتشار) است؛ نوعی از مدل‌های هوش مصنوعی که فرآیند تولید تصویر را با اضافه کردن نویز به یک تصویر و سپس یادگیری فرآیند معکوس برای حذف نویز و بازسازی تصویر اصلی از نویز آغاز می‌کند. این مدل دارای حدود ۱۰ میلیارد پارامتر است که آن را در دسته مدل‌های با اندازه متوسط تا بزرگ قرار می‌دهد. F Lite با همکاری شرکت نوپای AI، Fal.ai، توسعه یافته است.

 

 

ویژگی کلیدی F Lite: آموزش انحصاری بر روی داده‌ های مجاز و اخلاقی؛ پاسخی به بحث کپی‌ رایت

 

مهم‌ترین و برجسته‌ترین ویژگی هوش مصنوعی F Lite، نقطه قوت اصلی آن در بحبوحه بحث‌های داغ پیرامون حق نشر و داده‌های آموزشی هوش مصنوعی است. بسیاری از مدل‌های هوش مصنوعی مولد بر روی مجموعه‌های داده عظیمی از تصاویر جمع‌آوری شده از اینترنت (از جمله محتوای دارای حق نشر) آموزش دیده‌اند که این امر منجر به شکایت‌های حقوقی متعدد از سوی هنرمندان و صاحبان محتوا علیه شرکت‌های AI شده است.

 

Freepik با درک این چالش بزرگ، F Lite را با یک ادعای کلیدی متمایز می‌کند: این مدل منحصراً بر روی داده‌هایی آموزش دیده است که Freepik مجوز تجاری استفاده از آن‌ها را در اختیار دارد. این مجموعه داده داخلی Freepik شامل حدود ۸۰ میلیون تصویر است و به گفته این شرکت، تمام تصاویر استفاده شده در آموزش F Lite "مناسب برای محیط کار" (Safe-for-Work - SFW) و "حق نشر امن" (Copyright-Safe) هستند.

 

این بدان معناست که Freepik تلاش کرده است تا از همان ابتدا، موضوع حق نشر و اخلاق در استفاده از داده‌ها را با شفافیت و مسئولیت‌پذیری حل کند و مدلی را ارائه دهد که نگرانی‌های حقوقی و اخلاقی مرتبط با داده‌های آموزشی آن به حداقل رسیده باشد. این نقطه تمایز، در آینده‌ای که قوانین کپی‌رایت در عصر هوش مصنوعی شفاف‌تر می‌شوند، می‌تواند ارزش قابل توجهی به F Lite ببخشد.

 

 

انواع مدل F Lite: استاندارد برای وفاداری، بافت برای خلاقیت بیشتر

Freepik دو نسخه یا "طعم" اصلی از مدل F Lite را در دسترس قرار داده است که هر کدام برای نیازها و نتایج متفاوتی طراحی شده‌اند:

 

• مدل استاندارد (Standard Model): این نسخه برای تولید تصاویر عمومی طراحی شده است و به گفته Freepik، پیش‌ بینی‌ پذیرتر است و وفاداری بیشتری به دستور (Prompt-faithful) نشان می‌دهد. به این معنی که نتایج آن معمولاً دقیق‌تر و منطبق‌تر با دستور متنی وارد شده توسط کاربر است و کمتر دچار "توهم" یا نتایج غیرمنتظره می‌شود. این مدل برای کاربردهایی که نیاز به کنترل دقیق بر روی خروجی دارند، مناسب است.

 

• مدل بافت (Texture Model): این نسخه یک مدل تخصصی‌تر است که تمرکز آن بر تولید بافت‌های غنی‌تر و ترکیب‌بندی‌های خلاقانه‌تر است. با این حال، Freepik اشاره کرده است که این مدل ممکن است بیشتر مستعد خطا (Error-prone) باشد و نیاز به دستورات متنی دقیق‌تر و طولانی‌تر برای دستیابی به نتایج مطلوب داشته باشد. همچنین برای تولید تصاویر به سبک وکتور کمتر مؤثر است. این مدل برای هنرمندانی که به دنبال نتایج بصری خاص و خلاقانه‌تر هستند و تمایل به آزمون و خطا دارند، جذاب خواهد بود.

انتخاب بین این دو مدل بستگی به هدف کاربر از تولید تصویر دارد؛ کنترل و دقت با مدل استاندارد، یا خلاقیت و بافت‌های خاص با مدل بافت.

 

 

عملکرد و پتانسیل‌ های F Lite: رقابت بر سر نوآوری، نه صرفاً "برتری مطلق"

با انتشار هر مدل هوش مصنوعی تولید تصویر جدید، سوال مهم این است که عملکرد آن در مقایسه با مدل‌های پیشرو مانند Midjourney، سری Flux از Black Forest Labs یا Adobe Firefly چگونه است؟

 

Freepik با صداقت اعلام کرده است که در حال حاضر، هیچ ادعایی مبنی بر اینکه F Lite تصاویری برتر از مدل‌های پیشرو در بازار تولید می‌کند، ندارد. این بدان معناست که در مقایسه مستقیم کیفیت تصاویر تولید شده، F Lite ممکن است در برخی موارد هنوز به سطح جزئیات، زیبایی‌شناسی یا دقت مدل‌های پیشرفته‌تر نرسیده باشد.

 

هدف واقعی Freepik چیست؟ هدف اصلی Freepik از انتشار F Lite، ارائه یک مدل "باز" (Open Model) به جامعه توسعه‌دهندگان، محققان و کاربران است. Freepik امیدوار است که با در دسترس قرار دادن وزن‌ها و معماری مدل، توسعه‌دهندگان بتوانند بر روی F Lite کار کنند، آن را برای کاربردهای خاص (مانند تولید سبک‌های خاصی از تصویر یا بهینه کردن آن برای صنایع مختلف) تنظیم دقیق (Fine-tune) کنند و قابلیت‌های آن را بهبود بخشند. به گفته Freepik، هدف آن‌ها "ساخت مدلی که به صورت باز در دسترس باشد تا توسعه‌دهندگان بتوانند آن را سفارشی‌سازی و بهبود بخشند" بوده است. آن‌ها معتقدند اگر انتشار F Lite منجر به "حتی یک آزمایش، مشارکت، یا همکاری معنادار" شود، این کار را یک دستاورد تلقی می‌کنند.

 

پتانسیل رقابت: با این حال، انتشار F Lite به عنوان یک مدل AI تصویری "باز" که بر روی داده‌های دارای مجوز قانونی آموزش دیده است، آن را به بازیگر مهمی در اکوسیستم ابزارهای AI خلاقیت تبدیل می‌کند. در حالی که Adobe Firefly نیز بر روی داده‌های مجاز آموزش دیده، اما یک مدل "بسته" محسوب می‌شود. F Lite با رویکرد "باز" خود، یک جایگزین مهم و جذاب برای توسعه‌دهندگان و شرکت‌هایی است که به دنبال انعطاف‌پذیری بیشتر، کنترل بر روی فرآیند Fine-tuning و استفاده از یک مدل با منبع داده شفاف هستند. این پتانسیل، F Lite را به رقیبی نوظهور در مسیری متفاوت از مدل‌های کاملاً بسته تبدیل می‌کند و می‌تواند در آینده بر روی ابزارها و Workflow های خلاقیت تأثیر بگذارد. رویای رقابت با ادوبی و سایر بزرگان در این است که F Lite به پایه‌ای برای توسعه ابزارهای قدرتمندتر و نوآورانه‌تر توسط جامعه بزرگ توسعه‌دهندگان تبدیل شود.

 

 

 

مشخصات فنی و زیرساخت آموزش F Lite

شناخت مشخصات فنی Mellum (اشتباه تایپی، منظور F Lite است) به درک بهتر قابلیت‌های آن کمک می‌کند:

 

• اندازه مدل: حدود ۱۰ میلیارد پارامتر.

 

• معماری مدل: یک مدل انتشار (Diffusion Model).

 

• سخت‌افزار آموزش: بر روی ۶۴ پردازنده گرافیکی قدرتمند Nvidia H100 آموزش دیده است.

 

• مدت زمان آموزش: فرآیند آموزش حدود دو ماه به طول انجامیده است.

 

• داده‌های آموزشی: انحصاراً بر روی مجموعه داخلی Freepik (حدود ۸۰ میلیون تصویر) آموزش دیده است که دارای مجوز تجاری و مناسب برای محیط کار هستند.

 

• نیاز به سخت‌افزار برای استفاده محلی: برای اجرای مدل F Lite به صورت محلی، نیاز به پردازنده گرافیکی (GPU) با حداقل ۲۴ گیگابایت VRAM دارید. این نیاز سخت‌افزاری بالا ممکن است دسترسی به مدل برای تمام کاربران عادی را محدود کند و اجرای آن بیشتر برای توسعه‌دهندگان یا افرادی با سخت‌افزار قوی امکان‌پذیر باشد.

 

• لایسنس مدل و اجزا: وزن‌های مدل F Lite تحت لایسنس CreativeML Open RAIL-M در دسترس هستند که یک لایسنس باز و مجاز برای استفاده و توسعه است. اجزای زیربنایی مدل، مانند T5 XXL Text Encoder و Flux Schnell VAE نیز تحت لایسنس Apache 2.0 منتشر شده‌اند.

 

 

چالش‌ ها و محدودیت‌ های استفاده از F Lite

با وجود پتانسیل بالا، استفاده از F Lite با چالش‌ها و محدودیت‌هایی نیز همراه است:

 

• نیاز به سخت‌افزار قوی: همانطور که ذکر شد، نیاز به ۲۴ گیگابایت VRAM در کارت گرافیک، اجرای مدل را برای بسیاری از کاربران خانگی غیرممکن می‌سازد و آن را بیشتر در دسترس توسعه‌دهندگان یا از طریق سرویس‌های ابری قرار می‌دهد.

 

• نیاز به تنظیم دقیق: مدل پایه F Lite، به خصوص برای تولید سبک‌های خاص تصویر یا بهینه‌سازی برای نیازهای تخصصی، نیاز به فرآیند تنظیم دقیق (Fine-tuning) دارد. این فرآیند نیازمند دانش فنی و منابع محاسباتی است.

 

• احتمال خطا در مدل بافت: مدل Texture ممکن است بیشتر مستعد نتایج غیرمنتظره یا "بدشکلی‌ها" باشد و نیاز به دستورهای دقیق‌تر برای کنترل خروجی دارد.

 

• عدم ادعای برتری مطلق: کاربران باید انتظارات واقع‌بینانه‌ای از کیفیت تصاویر تولید شده توسط F Lite در مقایسه با مدل‌های پیشرفته‌تر داشته باشند، به خصوص در این مرحله اولیه انتشار.

 

 

F Lite در اکوسیستم رقابت: رویارویی مدل‌ های Open و Proprietary با داده‌ های مجاز

 

انتشار F Lite توسط Freepik، یک حرکت استراتژیک مهم در اکوسیستم رو به رشد ابزارهای هوش مصنوعی خلاقیت است. این اقدام نشان می‌دهد که شرکت‌های ارائه‌دهنده منابع گرافیکی (مانند Freepik و Shutterstock) به طور جدی در حال ورود به حوزه تولید این منابع با استفاده از هوش مصنوعی هستند.

 

رقابت با Adobe Firefly و دیگران: Freepik با F Lite مستقیماً وارد فضای رقابت با ابزارهایی مانند Adobe Firefly، ابزارهای هوش مصنوعی در Getty Images و Shutterstock، و مدل‌های دیگری مانند Bria و Moonvalley می‌شود که آن‌ها نیز بر روی داده‌های دارای مجوز یا با منبع شفاف آموزش دیده‌اند. نکته قابل توجه این است که F Lite در حالی منتشر می‌شود که رقیب دیرینه آن، ادوبی، نیز اخیراً آپدیت بزرگی برای Firefly منتشر کرده و قابلیت‌های جدیدی (مانند تولید ویدیو) به آن اضافه کرده است.

 

مدل Open در مقابل Proprietary: جایگاه منحصربه‌فرد F Lite در این رقابت، "باز" بودن آن است. در حالی که Firefly یا ابزارهای Shutterstock/Getty Images معمولاً مدل‌های "بسته" هستند که فقط از طریق پلتفرم یا APIهای خودشان قابل دسترسی‌اند، F Lite به جامعه توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا مدل را دانلود کرده، در ابزارهای خود ادغام کرده و آن را سفارشی‌سازی کنند. این رویکرد می‌تواند نوآوری در اکوسیستم ابزارهای شخص ثالث را تسریع کند و منجر به ظهور ابزارها و Workflow های جدیدی بر پایه F Lite شود.

 

آینده داده‌های آموزشی: موفقیت مدل‌هایی مانند F Lite که بر روی داده‌های قانونی آموزش دیده‌اند، می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر آینده صنعت هوش مصنوعی داشته باشد. با افزایش دعاوی حقوقی کپی‌رایت علیه مدل‌هایی که بر روی داده‌های عمومی آموزش دیده‌اند، مدل‌های مبتنی بر داده‌های دارای مجوز یا آموزش دیده بر روی داده‌های خریداری شده یا با مجوز صریح (مانند آنچه Getty Images یا Shutterstock انجام می‌دهند) ممکن است ارزش و اهمیت بیشتری پیدا کنند. F Lite در این زمینه یک پیشگام در میان مدل‌های "باز" محسوب می‌شود.

 

 

F Lite، گزینه‌ای جدید و اخلاقی در دنیای AI تصویر

 

هوش مصنوعی تصویر F Lite از Freepik، یک گام مهم و استراتژیک در دنیای ابزارهای هوش مصنوعی خلاقیت است. این مدل با تمرکز بر آموزش بر روی داده‌های دارای مجوز تجاری و مناسب برای محیط کار، پاسخی مستقیم به بحث‌های داغ پیرامون حق نشر در AI ارائه می‌دهد و خود را به عنوان یک گزینه اخلاقی‌تر و شفاف‌تر در این زمینه مطرح می‌کند.

 

F Lite با قابلیت‌های خود در تولید تصویر (به خصوص در دو نسخه استاندارد و بافت‌محور) و انتشار به صورت "باز"، پتانسیل بالایی برای نوآوری در اکوسیستم ابزارهای توسعه دارد. اگرچه ممکن است در این مرحله اولیه، کیفیت تصاویر آن در تمام جنبه‌ها هم‌ردیف پیشرفته‌ترین مدل‌های بسته نباشد و نیاز به سخت‌افزار قوی و تنظیم دقیق داشته باشد، اما رویکرد "باز" و منبع داده شفاف آن، ارزش قابل توجهی به آن می‌بخشد.

 

F Lite نه تنها یک ابزار جدید برای تولید تصویر است، بلکه نمادی از روندی است که در آن، شرکت‌های بزرگ در حوزه منابع گرافیکی به طور جدی وارد فضای AI می‌شوند و تلاش می‌کنند با تمرکز بر داده‌های قانونی و رویکردهای جدید (مانند مدل‌های باز)، جایگاه خود را در آینده ابزارهای خلاقیت تثبیت کنند. این مدل یک رقیب نوظهور برای بازیگران اصلی این عرصه، از جمله Adobe Firefly، محسوب می‌شود و آینده‌ای پویاتر را برای دنیای AI خلاقیت نوید می‌دهد. های ورت (hiwert.com)، مرجع معتبر شما برای خرید انواع کالای دیجیتال، از برندهای معتبر با بهترین قیمت.

 

 

اگر این مقاله تحلیلی برایتان مفید بود و فکر می‌کنید می‌تواند به همکاران طراح یا هنرمندتان کمک کند، لطفاً آن را به اشتراک بگذارید.

برای مطالعه مقالات بیشتر در زمینه هوش مصنوعی، طراحی گرافیک، ابزارهای خلاقیت، حق نشر و آینده تکنولوژی، به بخش‌های دیگر سایت های‌ورت (hiwert.com) مراجعه کنید.