اسکوالان چیست؟ ماده پرخاصیت پوست | فواید، منابع و نحوه استفاده
اسکوالان (Squalane) چیست و چه تفاوتی با اسکوالن دارد؟ راهنمای جامع های ورت: خواص شگفت انگیز (آبرسانی، ضد پیری، آکنه) و مضرات اسکوالان برای پوست و مو، منابع آن (گیاهی، کوسه) و نحوه استفاده. کاملترین مقاله را بخوانید!

پوست انسان، پیچیدهترین پوشش بدن ما، دارای سیستمهای دفاعی و ترمیمی شگفتانگیزی است. یکی از کلیدیترین اجزای این سیستم طبیعی، لایه محافظ و مرطوبکنندهای است که از چربیها و لیپیدها تشکیل شده است. در میان این لیپیدهای حیاتی، مولکولی به نام اسکوالن (Squalene) نقشی محوری ایفا میکند. اما نامی مشابه، اسکوالان (Squalane)، این روزها بیشتر در دنیای زیبایی و محصولات مراقبت از پوست شنیده میشود. این دو چه تفاوتی دارند؟ چرا یکی در پوست ماست و دیگری در شیشههای سرم و کرم؟ و چه خواص ویژهای در اسکوالان نهفته است که آن را تا این حد محبوب و پرطرفدار کرده است؟
در این مقاله جامع و بینظیر از هایورت (hiwert.com)، به عمق دنیای اسکوالن و اسکوالان سفر میکنیم. از منشأ طبیعی آنها در بدن انسان و دنیای گیاهان گرفته تا فرآیند پیچیده تبدیل اسکوالن ناپایدار به اسکوالان پایدار، بررسی مو به موی فواید علمی و اثبات شده اسکوالان برای انواع پوست و مو، شناخت کامل منابع مختلف آن (از جمله نگرانیهای اخلاقی مرتبط با منابع حیوانی و چرایی انتخاب منابع گیاهی پایدار)، و ارائه یک راهنمای جامع و کاربردی برای گنجاندن این ماده پرخاصیت در روتین مراقبت از پوست و موی شما. اگر به سلامت، شادابی و زیبایی پوست و موی خود اهمیت میدهید و به دنبال شناخت یکی از مؤثرترین مواد طبیعی در این زمینه هستید، این مقاله آنقدر کامل است که شما را از جستجو در هر جای دیگری بینیاز کند.
اسکوالن (Squalene) با "ن": پیش ساز طبیعی در بدن انسان و منابع گیاهی
همه چیز از مولکولی با "ن" شروع میشود: اسکوالن. این ماده یک هیدروکربن غیراشباع است که به طور طبیعی توسط سلول های بدن ما، به خصوص سلول های پوست، تولید میشود. اسکوالن یکی از اجزای اصلی سبوم (Sebum) یا همان چربی طبیعی پوست ماست که از غدد چربی ترشح میشود و حدود ۱۰ تا ۱۳ درصد از ترکیب سبوم را تشکیل میدهد.
نقش حیاتی اسکوالن در پوست:
- مرطوبکنندگی و نرمکنندگی: اسکوالن به حفظ رطوبت پوست کمک کرده و از خشکی آن جلوگیری میکند.
- محافظت از سد دفاعی پوست: بخشی از سد دفاعی طبیعی پوست است که از آن در برابر عوامل محیطی مضر محافظت میکند.
- خواص آنتیاکسیدانی: با خنثی کردن رادیکالهای آزاد که ناشی از عوامل محیطی مانند اشعه UV و آلودگی هستند، از سلولهای پوست در برابر آسیب محافظت میکند و به کند شدن فرآیند پیری کمک مینماید.
- حملکننده اکسیژن: تصور میشود اسکوالن میتواند به جذب و انتقال اکسیژن در پوست کمک کند.
تغییرات تولید اسکوالن با افزایش سن: میزان تولید طبیعی اسکوالن در بدن با افزایش سن کاهش مییابد. نوزادان و کودکان بالاترین سطح اسکوالن را در پوست خود دارند (نوزادان به آن "اولین مرطوبکننده طبیعی" نیاز دارند و در نوجوانی نیز سطح آن به اوج میرسد)، اما پس از سن حدود ۳۰ سالگی، تولید آن به طور چشمگیری کاهش مییابد. این کاهش یکی از دلایل اصلی خشکی، کدر شدن و از دست دادن قابلیت ارتجاعی پوست با افزایش سن است.
اسکوالن در طبیعت: اسکوالن تنها در بدن انسان یافت نمیشود. این ماده به طور طبیعی در برخی گیاهان و حیوانات دیگر نیز وجود دارد. روغنهای گیاهی مانند روغن زیتون، روغن برنج، روغن جوانه گندم، روغن آمارانت، روغن نیشکر (در برگها و تفاله)، روغن سویا، آفتابگردان، هسته انگور و ذرت منابع غنیتری از اسکوالن نسبت به سایر گیاهان هستند. متأسفانه، یکی دیگر از منابع بسیار غنی اسکوالن، کبد کوسههای اعماق دریا است که به دلیل غلظت بالای این ماده در روغن کبد آنها، در گذشته منبع اصلی استخراج اسکوالن در صنعت بوده است (که در ادامه به جزئیات و پیامدهای اخلاقی و زیستمحیطی آن میپردازیم).
خواص سلامتی اسکوالن در بدن (فراتر از پوست): در بدن انسان، اسکوالن نه تنها در پوست، بلکه در جریان خون نیز یافت میشود و نقشهایی در سنتز کلسترول و برخی هورمونها دارد. تحقیقات نشان دادهاند که اسکوالن دارای خواص آنتیاکسیدانی، فتوپروتکتیو (محافظت در برابر نور)، و شاید ارتباط بالقوه با کاهش خطر برخی بیماریها (مانند بیماریهای قلبی و شاید برخی انواع سرطانها) دارد. البته این خواص پیچیدهتر هستند و نیاز به تحقیقات بیشتری دارند، اما نشاندهنده اهمیت بیولوژیکی این مولکول هستند.
از اسکوالن تا اسکوالان (Squalane) با "ا": فرآیند تبدیل و راز پایداری برای محصولات پوستی
اگر اسکوالن مادهای طبیعی و پرخاصیت است که در بدن ما هم وجود دارد، چرا در اکثر محصولات مراقبت از پوست از "اسکوالان" استفاده میشود؟ پاسخ در ناپایداری اسکوالن نهفته است.
چرا اسکوالن مستقیماً استفاده نمیشود؟ اسکوالن (با "ن") یک مولکول غیراشباع است، به این معنی که دارای پیوندهای دوگانه کربن-کربن در ساختار خود است. این پیوندهای دوگانه آن را بسیار واکنشپذیر میکنند. وقتی اسکوالن در معرض هوا (اکسیژن)، نور یا حرارت قرار میگیرد، به سرعت اکسید میشود، فاسد میشود (رنسید میگردد) و خواص خود را از دست میدهد. استفاده از یک روغن فاسد بر روی پوست میتواند منجر به التهاب و آسیب شود.
فرآیند هیدروژناسیون (Hydrogenation): برای حل این مشکل و تبدیل اسکوالن ناپایدار به فرمی پایدار که بتوان از آن در محصولات آرایشی و بهداشتی با ماندگاری طولانی استفاده کرد، از فرآیند هیدروژناسیون استفاده میشود. هیدروژناسیون فرآیندی شیمیایی است که در آن اتمهای هیدروژن به پیوندهای دوگانه در مولکول اسکوالن اضافه میشوند. این کار باعث اشباع شدن مولکول میشود، یعنی تمام پیوندهای دوگانه به پیوندهای یگانه تبدیل میشوند.
راز پایداری اسکوالان: نتیجه این فرآیند، مولکولی به نام اسکوالان (Squalane) است که یک هیدروکربن اشباع است. اسکوالان بر خلاف اسکوالن، در برابر اکسیداسیون بسیار مقاوم است، فاسد نمیشود و در نتیجه پایداری و ماندگاری بسیار بالایی دارد. همچنین، هیدروژناسیون، اسکوالان را کمی سبکتر و بدون بوتر از اسکوالن میکند که آن را برای فرمولاسیون محصولات پوستی دلپذیرتر میسازد.
بنابراین، تفاوت اصلی بین اسکوالن (با "ن") و اسکوالان (با "ا") در میزان اشباع بودن و در نتیجه پایداری آنهاست. اسکوالن فرم طبیعی و بیولوژیکی است که در بدن تولید میشود و در طبیعت یافت میشود، در حالی که اسکوالان فرم پایدار شده و هیدروژنه شده اسکوالن است که برای استفاده در محصولات تجاری تولید میشود.
منابع اسکوالان در صنعت زیبایی: از کوسه تا دنیای گیاهان و سنتز
همانطور که اشاره شد، اسکوالن در طبیعت منابع مختلفی دارد و این منابع تعیینکننده منشأ اسکوالان استفاده شده در محصولات زیبایی هستند. تاریخچه و اخلاق در انتخاب این منابع نقش مهمی ایفا کردهاند.
۱. منبع کوسه (Shark Liver): تاریخچهای بحثبرانگیز
برای دههها، منبع اصلی و اقتصادیترین راه برای تولید اسکوالان، استخراج اسکوالن از روغن کبد کوسههای اعماق دریا بود. کبد کوسهها به دلیل ذخیره چربی بالا برای کمک به شناوری آنها در عمق، منبع بسیار غنی (با غلظت تا ۸۰٪ اسکوالن) محسوب میشد.
نگرانیهای اخلاقی و زیستمحیطی: متأسفانه، تقاضای بالا برای اسکوالن کوسه، منجر به شکار بیرویه و غیراخلاقی میلیونها کوسه اعماق دریا در سال شد و حیات بسیاری از گونههای کوسه را در معرض خطر انقراض قرار داد. این موضوع نگرانیهای جدی را در مورد حفاظت از محیط زیست دریایی و رفاه حیوانات ایجاد کرد.
تغییر مسیر صنعت: خوشبختانه، با افزایش آگاهی عمومی، فعالیت سازمانهای حمایت از محیط زیست (مانند Bloom Association که در سال ۲۰۱۲ گزارشی تأثیرگذار منتشر کرد که نشان میداد ۹۰٪ تولید روغن کبد کوسه برای مصارف آرایشی است) و پیشرفت در فناوریهای استخراج از منابع جایگزین، صنعت زیبایی به طور فزایندهای به سمت استفاده از منابع غیرحیوانی روی آورده است. امروزه، بسیاری از شرکتهای معتبر از استفاده از اسکوالان با منشأ کوسه فاصله گرفتهاند.
۲. منابع گیاهی (Plant-Based): اولویت اخلاقی و پایداری
با افزایش نگرانیها در مورد منابع حیوانی، صنعت به سمت منابع گیاهی روی آورد. این منابع پایدارتر، اخلاقیتر و دوستدار محیط زیست هستند و امروزه بخش عمده اسکوالان در محصولات با کیفیت از منابع گیاهی تأمین میشود:
- روغن زیتون: این رایجترین و محبوبترین منبع گیاهی برای تولید اسکوالان است. روغن زیتون حاوی مقادیر نسبتاً بالایی اسکوالن است (اگرچه بسیار کمتر از کبد کوسه) و مهمتر از آن، اسکوالان میتواند به طور مؤثری از تفاله زیتون (Sansa) که پس از فرآیند روغنگیری باقی میماند، استخراج شود. این روش، با استفاده از یک محصول جانبی صنعت روغن زیتون، بسیار پایدار و دوستدار محیط زیست است. روشهای نوین استخراج (مانند استخراج با CO2 فوق بحرانی) نیز فرآیند را کارآمدتر و "سبزتر" کردهاند.
- نیشکر (Sugarcane): یکی از منابع رو به رشد برای تولید اسکوالان است. در این روش، از تخمیر نیشکر برای تولید یک پیشساز شیمیایی استفاده میشود که سپس به اسکوالان سنتز میشود. این روش نیز پایدار و مقیاسپذیر است و میتواند اسکوالان با خلوص بالا تولید کند. اگرچه این روش سنتزی است، اما از یک منبع طبیعی و تجدیدپذیر (نیشکر) آغاز میشود.
- آمارانت (Amaranth): دانههای آمارانت نیز حاوی مقادیر خوبی اسکوالن هستند و منبع دیگری برای تولید اسکوالان گیاهی محسوب میشوند.
- سایر روغنهای گیاهی: در حالی که روغن زیتون غنیترین منبع گیاهی اسکوالن است، مقادیر کمتری در روغنهای برنج، جوانه گندم، سویا، آفتابگردان، هسته انگور و ذرت نیز یافت میشود که میتوانند به عنوان منابع کمکی یا جایگزین استفاده شوند.
منابع سنتزی (Synthetic): تولید در آزمایشگاه
اسکوالان را میتوان به طور کامل در آزمایشگاه نیز سنتز کرد. در گذشته، این سنتز ممکن بود از هیدروکربنهای فسیلی (مشتقات نفت) آغاز شود. امروزه، روشهای سنتزی پایدارتر، مانند سنتز از طریق تخمیر نیشکر یا سایر منابع طبیعی، نیز توسعه یافتهاند. اسکوالان سنتزی از نظر شیمیایی با اسکوالان گیاهی یا حیوانی یکسان است و خواص مشابهی دارد. مزیت آن، پایداری در تأمین و خلوص بالا است.
نکته مهم برای خریداران: با توجه به نگرانیهای اخلاقی مرتبط با منابع کوسه، هنگام خرید محصولات حاوی اسکوالان، اکیداً توصیه میشود به دنبال محصولاتی باشید که به وضوح بر روی بستهبندی یا در توضیحات خود عبارت "100% Plant-Derived Squalane" (اسکوالان ۱۰۰٪ با منشأ گیاهی) یا "Vegan Squalane" (اسکوالان وگان) را ذکر کرده باشند. بسیاری از برندهای معتبر این شفافیت را رعایت میکنند.
خواص شگفت انگیز و فواید اسکوالان برای پوست: چرا پوست عاشق آن است؟
صرف نظر از منبع آن (به شرطی که پایدار و اخلاقی باشد)، اسکوالان یک ماده فوقالعاده مفید و چندکاره برای پوست است که به دلیل شباهت ساختاریاش با اسکوالن طبیعی پوست، به خوبی تحمل شده و به راحتی جذب میشود.
۱. آبرسانی و مرطوب کنندگی عمیق و ماندگار:
- مرطوبکننده و نرمکننده عالی: اسکوالان یک نرمکننده (Emollient) قدرتمند است. به این معنی که فضای بین سلولهای سطحی پوست را پر کرده و سطح آن را صاف و نرم میکند.
- کاهش از دست دادن آب از طریق پوست (TEWL): اسکوالان بر روی سطح پوست یک لایه محافظ سبک ایجاد میکند که به کاهش تبخیر آب از لایههای زیرین پوست کمک میکند. این پدیده که به عنوان Transepidermal Water Loss (TEWL) شناخته میشود، عامل اصلی خشکی و دهیدراته شدن پوست است. با جلوگیری از TEWL، اسکوالان به حفظ رطوبت و آبرسانی پوست در طولانیمدت کمک میکند. این کار باعث میشود پوست شادابتر، پرتر و انعطافپذیرتر به نظر برسد.
۲. سبک، غیرچرب و زودجذب:
یکی از بزرگترین مزایای اسکوالان، بافت بسیار سبک و غیرچرب آن است. برخلاف بسیاری از روغنهای دیگر، اسکوالان به سرعت جذب پوست میشود و هیچ احساس سنگینی یا چربی ناخوشایندی بر جای نمیگذارد. این ویژگی آن را برای استفاده در زیر آرایش یا در طول روز بسیار مناسب میسازد.
۳. غیرکومدون زا (Non-Comedogenic): مناسب برای انواع پوست
این یک نگرانی رایج در مورد روغنها برای پوست است: آیا منافذ را مسدود میکنند و باعث جوش میشوند؟ خبر عالی این است که اسکوالان یک ماده غیرکومدونزا شناخته شده است. این بدان معناست که منافذ پوست را مسدود نمیکند و احتمال ایجاد جوش و آکنه را بالا نمیبرد.
۴. مناسب برای انواع پوست، حتی چرب و مستعد آکنه:
به دلیل غیرکومدونزا بودن و شباهتش با سبوم طبیعی، اسکوالان برای تمام انواع پوست، از خشک و حساس گرفته تا چرب و مستعد آکنه، مناسب است. حتی برای پوستهای چرب، میتواند به تنظیم تولید چربی طبیعی کمک کند. وقتی پوست به اندازه کافی مرطوب باشد (حتی پوست چرب ممکن است کمآب باشد)، سیگنال کمتری برای تولید چربی بیشتر به غدد چربی ارسال میشود. اسکوالان با تأمین رطوبت مورد نیاز بدون ایجاد چربی اضافی، میتواند به تعادل تولید سبوم کمک کند.
۵. خواص آنتیاکسیدانی و ضد پیری:
اسکوالان دارای خواص آنتیاکسیدانی است که به مبارزه با آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد کمک میکند. این رادیکالها عامل اصلی پیری زودرس پوست و آسیبهای ناشی از نور خورشید و آلودگی هستند. با خنثی کردن آنها، اسکوالان به محافظت از پوست کمک کرده و در درازمدت میتواند به کاهش ظاهر علائم پیری مانند چین و چروک و لکهای ناشی از آفتاب نقش داشته باشد. همچنین، همانطور که گفته شد، به طور غیرمستقیم با حمایت از تولید کلاژن، به سفتی و جوانی پوست کمک میکند.
۶. خواص ضدالتهابی و تسکیندهنده:
اسکوالان دارای خواص ضدالتهابی ملایم است که میتواند به آرام کردن پوست ملتهب و کاهش قرمزی، تورم و تحریکات کمک کند.
۷. کمک به بهبود و مدیریت برخی شرایط پوستی التهابی:
به دلیل خواص مرطوبکنندگی، ضدالتهابی و توانایی تقویت سد دفاعی پوست، اسکوالان میتواند به عنوان یک ماده کمکی در مدیریت و بهبود علائم برخی بیماریهای پوستی التهابی مانند آکنه (کاهش قرمزی و التهاب)، اگزما، پسوریازیس، درماتیت و روزاسه مفید باشد. این ماده به تسکین خشکی، خارش و تحریک در این شرایط کمک میکند و سد آسیبدیده پوست را تقویت مینماید. (همیشه در کنار درمانهای اصلی تجویز شده توسط پزشک).
۸. کمک به ترمیم و بازسازی:
با فراهم کردن محیطی مرطوب و حمایتی برای سلولهای پوست، اسکوالان میتواند به فرآیندهای طبیعی ترمیم و بازسازی پوست کمک کند.
فواید اسکوالان برای مو: درخشندگی و سلامت تار مو از ریشه تا ساقه
اسکوالان تنها برای پوست صورت و بدن نیست؛ این ماده پرخاصیت میتواند برای سلامت و زیبایی موها نیز بسیار مفید باشد. موهای ما نیز مانند پوست، دارای چربیهای طبیعی هستند که توسط فولیکولهای مو تولید میشوند و به حفظ سلامت و درخشندگی مو کمک میکنند. اما عواملی مانند شستشوی بیش از حد، استفاده از ابزارهای حرارتی، نور خورشید، رنگ کردن و عوامل محیطی میتوانند این چربی طبیعی را از بین برده و باعث خشکی، کدری، وز شدن و شکنندگی مو شوند.
اسکوالان بافتی سبک دارد که میتواند به سادگی به ساقه مو نفوذ کرده و آن را مرطوب و نرم کند. فواید اسکوالان برای مو عبارتند از:
- مرطوبکنندگی و نرمکنندگی مو: با تأمین رطوبت مورد نیاز ساقه مو، از خشکی و شکنندگی آن جلوگیری میکند.
- افزایش درخشندگی و لطافت: با صاف کردن کوتیکول (لایه بیرونی مو)، باعث میشود موها صافتر به نظر برسند و نور را بهتر منعکس کنند، که نتیجه آن موهایی درخشانتر و لطیفتر است.
- کمک به کاهش شکنندگی و موخوره: با افزایش انعطافپذیری تار مو، احتمال شکستگی و ایجاد موخوره را کاهش میدهد.
- (محافظت در برابر حرارت): در برخی منابع به توانایی اسکوالان در ارائه درجهای از محافظت در برابر آسیبهای ناشی از ابزارهای حرارتی مانند سشوار و اتو مو اشاره شده است.
استفاده از اسکوالان برای مو آسان است و میتواند به بهبود ظاهر و سلامت کلی موها کمک کند.
نحوه استفاده از اسکوالان در روتین پوستی و مراقبت از مو: کجا و چگونه از آن استفاده کنیم؟
یکی از ویژگیهای عالی اسکوالان، سازگاری بالای آن با اکثر مواد و محصولات مراقبت از پوست و مو است، که گنجاندن آن در روتین شما را آسان میکند.
نحوه استفاده در روتین پوستی:
اسکوالان بافتی شبیه به روغن دارد، اما به دلیل سبکی، معمولاً به عنوان یک روغن خشک یا سرم روغنی در نظر گرفته میشود. ترتیب کلی استفاده از محصولات در روتین، معمولاً بر اساس قوام آنهاست: از رقیقترین (محلولهای پایه آب) به غلیظترین (کرمها و پمادها). اسکوالان به دلیل توانایی خود در ایجاد یک لایه محافظ برای "قفل کردن" رطوبت، معمولاً پس از سرمهای پایه آب و قبل یا به جای مرطوبکنندههای سنگینتر استفاده میشود.
- پاکسازی: با یک پاککننده ملایم، پوست خود را تمیز کنید. (برخی پاککنندهها نیز حاوی اسکوالان هستند که به حفظ رطوبت حین پاکسازی کمک میکند).
- تونر (اختیاری): اگر از تونر استفاده میکنید.
- سرمهای پایه آب: سرمهایی مانند هیالورونیک اسید، ویتامین C (فرمهای پایه آب)، پپتیدها و نیاسینامید را استفاده کنید.
- اسکوالان: چند قطره (معمولاً ۲ تا ۳ قطره برای صورت و گردن) از سرم یا روغن خالص اسکوالان را در کف دست ریخته، کمی گرم کنید و به آرامی روی پوست صورت و گردن بمالید و ماساژ دهید تا جذب شود.
- مرطوبکننده (اختیاری): اگر پوست شما بسیار خشک است یا ترجیح میدهید، میتوانید لایهای از کرم مرطوبکننده سنگینتر را بر روی اسکوالان استفاده کنید. اسکوالان به جذب بهتر برخی مواد فعال در کرم نیز کمک میکند.
- ضد آفتاب (صبحها): همیشه در روتین صبح، مرحله ضد آفتاب را فراموش نکنید.
اسکوالان در محصولات مختلف: شما میتوانید از روغن خالص ۱۰۰٪ با منشأ گیاهی اسکوالان استفاده کنید، یا محصولاتی را انتخاب کنید که اسکوالان یکی از مواد تشکیلدهنده آنهاست (مانند سرمها، کرمها، لوسیونها، یا حتی محصولات درمانی تخصصیتر مانند سرمهای حاوی رتینول یا ویتامین C در پایه اسکوالان). استفاده از اسکوالان به عنوان پایه در محصولات حاوی مواد فعال قوی (مانند رتینول) میتواند به کاهش خشکی و تحریک ناشی از آنها کمک کند.
نحوه استفاده برای مو:
- پس از حمام (روی موی مرطوب یا خشک): چند قطره از روغن اسکوالان را در کف دست ریخته، بین دستها گرم کنید و به آرامی بر روی ساقه موها (از میانه تا انتهای مو) بمالید. از استفاده زیاد در نزدیکی ریشه خودداری کنید مگر اینکه پوست سر بسیار خشکی دارید.
- روی موی خشک (برای درخشندگی و کنترل وز): مقدار بسیار کمی اسکوالان را روی دستها گرم کرده و به آرامی روی سطح موهای خشک بمالید تا درخشندگی اضافه کرده و وز مو را کنترل کنید.
- قبل از استفاده از ابزار حرارتی: مقدار کمی اسکوالان را بر روی ساقه مو بمالید تا درجهای از محافظت در برابر حرارت ایجاد کند (اگرچه نباید جایگزین محصولات محافظ حرارتی تخصصی شود).
- به عنوان ماسک مو (قبل از شستشو): مقدار بیشتری اسکوالان را بر روی موها و پوست سر (در صورت خشکی) ماساژ داده و برای چند ساعت یا یک شب قبل از شستشو بگذارید بماند.
مانند هر محصول جدید، توصیه میشود با مقدار کم شروع کنید و ببینید پوست یا موی شما چگونه واکنش نشان میدهد.
مضرات، خطرات احتمالی و نکات ایمنی در استفاده از اسکوالان: نگاهی واقعبینانه
اسکوالان به طور کلی یکی از ایمنترین و کمعارضهترین مواد در محصولات مراقبت از پوست و مو محسوب میشود. به دلیل شباهت زیادش با لیپیدهای طبیعی پوست، به ندرت باعث واکنشهای آلرژیک یا حساسیت میشود. با این حال، مانند هر محصول دیگری، در نظر گرفتن برخی نکات و احتمالات ضروری است:
- عوارض جانبی بسیار نادر: در موارد بسیار کم ممکن است باعث تحریک خفیف، قرمزی یا خارش در افراد با پوست بسیار حساس شود.
- واکنشها از جانب سایر مواد: بیشترین خطر در استفاده از محصولات حاوی اسکوالان، مربوط به سایر مواد تشکیلدهنده در فرمولاسیون محصول است. عطرها، نگهدارندهها، رنگها یا سایر روغنها و مواد فعال قوی در محصول، احتمال بیشتری برای ایجاد حساسیت یا واکنشهای پوستی دارند تا خودِ اسکوالان خالص.
- خطر مسدود شدن منافذ با محصولات حاوی ترکیب نامناسب: در حالی که خود اسکوالان غیرکومدونزا است، اگر در محصولی با روغنهای سنگین و کومدونزای دیگر ترکیب شده باشد، ممکن است احتمال مسدود شدن منافذ افزایش یابد. همیشه به لیست کامل مواد تشکیلدهنده نگاه کنید.
- نیاز به تست پچ (Patch Test): با وجود ایمنی بالا، توصیه استاندارد این است که هر محصول جدیدی را ابتدا بر روی ناحیه کوچکی از پوست (مانند داخل بازو یا پشت گوش) برای ۴۸ تا ۷۲ ساعت تست کنید تا از عدم واکنش آلرژیک مطمئن شوید. علائم واکنش شامل خارش، قرمزی، تورم یا جوش است.
موارد منع مصرف یا احتیاط ویژه برای خود اسکوالان خالص معمولاً وجود ندارد، مگر در مورد نادر حساسیت فردی. با این حال، اگر از محصولی استفاده میکنید که اسکوالان در ترکیب با مواد فعال قوی (مانند رتینول، اسیدها) قرار دارد، باید به موارد منع مصرف و احتیاط مربوط به آن ماده فعال توجه کنید (مانند حساسیت به نور پس از استفاده از رتینول یا اسیدها و لزوم استفاده از ضد آفتاب).
ایمنی بلندمدت: اسکوالان سالهاست در صنعت زیبایی استفاده میشود و پروفایل ایمنی بسیار خوبی دارد. با این حال، مانند بسیاری از مواد جدیدتر، مطالعات علمی دقیق و بسیار طولانیمدت (مثلاً چندین دهه) بر روی تمام کاربردهای احتمالی همیشه در حال تکمیل هستند، اما شواهد فعلی نشاندهنده ایمنی بالای آن است.
انتخاب آگاهانه و اخلاقی: حمایت از منابع گیاهی و پایدار
همانطور که تاریخچه اسکوالان نشان میدهد، انتخاب منابع آن میتواند پیامدهای اخلاقی و زیستمحیطی مهمی داشته باشد. به عنوان مصرفکننده، ما قدرت تأثیرگذاری بر صنعت را داریم و میتوانیم با انتخابهای آگاهانه خود، به سوق دادن بازار به سمت منابع پایدارتر کمک کنیم.
حمایت از برندهایی که به وضوح اعلام میکنند از اسکوالان ۱۰۰٪ با منشأ گیاهی (از روغن زیتون، نیشکر، آمارانت و...) استفاده میکنند، گامی مهم در جهت حفاظت از گونههای در معرض خطر مانند کوسههای اعماق دریا است. بسیاری از این شرکتها، شفافیت را سرلوحه کار خود قرار داده و اطلاعات لازم را در وبسایت یا برچسب محصولات خود ارائه میدهند. به دنبال عباراتی مانند "Plant-Derived", "Vegan", "Cruelty-Free" باشید و در مورد سیاستهای شرکت در قبال منابع تحقیق کنید.
انتخاب منابع گیاهی نه تنها از نظر اخلاقی و زیستمحیطی مسئولانهتر است، بلکه در بسیاری موارد، اسکوالان گیاهی خالصتر و باثباتتر از اسکوالان با منشأ حیوانی است که ممکن است حاوی ناخالصیهایی باشد.
اسکوالان، گنجی چندکاره برای پوست و مو از دل طبیعت (یا سنتز پایدار)
اسکوالان، مادهای که ریشه در اسکوالن طبیعی بدن ما و دنیای گیاهان دارد و از طریق هیدروژناسیون به فرمی پایدار و مناسب برای استفاده در محصولات زیبایی تبدیل میشود، یک ماده پرخاصیت و چندکاره برای مراقبت از پوست و مو است.
این ماده با شباهت بینظیرش به لیپیدهای طبیعی پوست، به یکی از بهترین نرمکنندهها و مرطوبکنندهها تبدیل شده که به سرعت جذب میشود، احساس سنگینی ایجاد نمیکند و برای انواع پوست، حتی چرب و مستعد آکنه، مناسب است. خواص آنتیاکسیدانی، ضدالتهابی و توانایی آن در تقویت سد دفاعی پوست، آن را به ابزاری قدرتمند در مبارزه با خشکی، پیری زودرس، التهاب و مدیریت برخی شرایط پوستی تبدیل کرده است. برای مو نیز، اسکوالان مرطوبکننده و درخشانکننده مؤثری است.
با پروفایل ایمنی بسیار بالا (به شرط خالص بودن و ترکیب با مواد مناسب) و در دسترس بودن از منابع پایدار و اخلاقی گیاهی، اسکوالان شایسته جایگاهی ویژه در روتین مراقبت از پوست و موی شماست. هنگام انتخاب، به منبع اسکوالان و استانداردهای ایمنی محصول توجه کنید و در صورت نیاز با متخصص پوست مشورت نمایید. با گنجاندن اسکوالان در روتین خود، شما نه تنها به سلامت و زیبایی خود کمک میکنید، بلکه از انتخابهای پایدار و اخلاقی در صنعت نیز حمایت مینمایید. اسکوالان، گنجی از دل طبیعت (یا سنتز مسئولانه) برای پوست و موی شما در هایورت.
اگر این راهنمای جامع برایتان مفید بود و فکر میکنید میتواند به دوستان و عزیزانتان در انتخاب محصولات مراقبت از پوست کمک کند، لطفاً آن را به اشتراک بگذارید.
برای مطالعه مقالات بیشتر در زمینه مراقبت از پوست، مواد تشکیلدهنده محصولات زیبایی، سلامت و پایداری، به بخشهای دیگر سایت هایورت (hiwert.com) مراجعه کنید.